Landelijke sterfte onder konijnen door virusziekte VHD2 |
|
Bijgewerkt tot 12 januari 2017
Begin december 2015 zijn er vanuit het land diverse meldingen gekomen over acute sterfgevallen onder konijnen. Op grond van het ziektebeeld en de gegevens die daarover beschikbaar kwamen, ontstond al snel het vermoeden dat het hier ging om een uitbraak van VHD (Viral Hemorrhagic Disease), ook wel Rabbit Hemorrhagic Disease (RHD) genoemd veroorzaakt door een nieuwe variant, namelijk het RHD2-virus. In de periode hierna zijn er 22 van deze ziekte verdachte en gestorven konijnen voor sectie aangeboden bij het Veterinair Pathologisch Diagnostisch Centrum (faculteit Diergeneeskunde) en het Dutch Wildlife Health Centre. Het gaat om veertien tamme konijnen en acht wilde dieren. Van twaalf dieren staat inmiddels vast dat zij zijn besmet met het RHD2-virus. Deze konijnen komen uit verschillende delen van het land (de provincies Utrecht, Gelderland en Zuid-Holland). Daarnaast is ook in de provincie Groningen sterfte als gevolg van RHD2 gediagnosticeerd.
bron: https://www.uu.nl/nieuws/bevestiging-oorzaak-vhd-uitbraak-bij-konijnen-rhd2-virus-en-landelijk-beeld |
![]() |
VirusVHD is een ziekte die wordt veroorzaakt door een virus: het RHD-virus. Dit virus, dat zeer besmettelijk is, verspreidt zich door direct contact tussen konijnen en ook indirect via urine, uitwerpselen, water, voedsel, kleding, handen en hokken. Stekende insecten kunnen ook een rol spelen in de verspreiding. Het virus kan tot ernstige ziekte en sterfte leiden bij konijnen (zie symptomen), maar is niet gevaarlijk voor mensen of andere gezelschapsdieren zoals honden, katten, cavia’s en andere knaagdieren. SymptomenEen met RHD1 (klassieke vorm) geïnfecteerd konijn zal veelal binnen 24-48 uur sterven. Bij RHD2 bedraagt deze termijn gemiddeld 3-5 dagen. In beide gevallen kunnen soms (acute) benauwdheid, koorts (> 40 °C), bloedingen of neurologische verschijnselen (tremoren) gezien worden voorafgaand aan de sterfte. Vaak is dit echter niet het geval en sterft het konijn zonder voorafgaande verschijnselen te vertonen. Daarnaast kan bij RHD2 een meer chronisch ziektebeeld gezien worden waarbij het konijn gedurende langere periode algemeen ziek kan zijn.
Aantallen en verspreiding binnen NederlandNa de eerste berichtgeving over de sterfte als gevolg van VHD door de nieuwe virusvariant zijn bij de faculteit Diergeneeskunde vanuit het gehele land dagelijks nieuwe berichten binnengekomen over verdachte gevallen (plotselinge sterfte onder konijnen). Het aantal gestorven konijnen varieerde daarbij per keer van 1 tot 30 dieren. Omdat deze gevallen niet verder onderzocht zijn en de acute sterfte ook door andere ziekten veroorzaakt kan worden, gaat het in deze gevallen om een verdenking en niet een bevestiging van VHD.
Verspreiding over EuropaIn 2010 is de nieuwe virusvariant RHD2 voor het eerst in Frankrijk vastgesteld. Daarna heeft het zich langzaam over Europa verspreid. De aanwezigheid van RHD2 is bevestigd in de volgende landen: Frankrijk, Duitsland, Italië, Spanje, Portugal, Malta, Noorwegen, Zweden, Tunesië en het Verenigd Koninkrijk. Behalve bij konijnen kan de ziekte ook voorkomen bij hazen. Eind december 2016 is in Nederland voor het eerst een besmetting vastgesteld bij een haas, die eerder die maand dood was aangetroffen in de gemeente Aalten (Gelderland).
Landelijk beeldHet aantal bevestigde gevallen in Nederland is weliswaar klein, maar het geeft wel een indicatie dat er sprake is van een geografische spreiding van het virus over heel Nederland. Bij veel konijnen wordt echter geen verder onderzoek gedaan, onder andere vanwege de kosten die hiermee gemoeid zijn. Omdat deze konijnen niet voor sectie worden aangeboden blijft het dan bij een verdenking.
VerdenkingenBij de faculteit Diergeneeskunde is vanuit het hele land veel informatie binnengekomen over verdachte gevallen (plotselinge sterfte onder konijnen). Het aantal dieren per keer varieerde van 1 tot 30 dode dieren. Het gaat hier dus om verdachte en niet bevestigde gevallen van VHD, want deze verdachte gevallen zijn verder niet onderzocht. Bovendien zijn er ook andere ziekten met vergelijkbare symptomen, waardoor het beeld wat vertekend kan zijn. En zelfs als deze konijnen zijn gestorven aan VHD, hoeft dat niet als gevolg van een besmetting met het RHD2-virus te zijn. Als het niet-gevaccineerde konijnen betreft kan immers ook RHD1 in het spel zijn.
Belang van pathologisch onderzoekGraag willen wij wijzen op het belang van het uitvoeren van pathologisch onderzoek om de doodsoorzaak vast te stellen bij acute sterfte. Om de ziekte bij wilde konijnen goed te kunnen onderzoeken, is het Dutch Wildlife Health Centre op zoek naar recent gestorven wilde konijnen (12 - 24 uur dood). Lees meer op de website van het DWHC.
Behandeling en vaccinatieEr is op dit moment geen behandeling voorhanden voor konijnen die ziek zijn als gevolg van een infectie met het RHD-virus. Om te voorkomen dat een konijn ziek wordt van een besmetting met het RHD-virus, wordt geadviseerd om jaarlijks te vaccineren met een vaccin als bijvoorbeeld het Nobivac® Myxo-RHD-vaccin. Dit vaccin geeft een goede bescherming tegen myxomatose en de klassieke variant van het RHD-virus (RHD1). Het biedt echter géén bescherming tegen RHD2. Sinds 22 september 2016 is Eravac emulsie® geregistreerd in Nederland. De registratie betreft actieve immunisatie van vleeskonijnen vanaf 30 dagen oud om sterfte als gevolg van het viraal hemorragisch syndroom virustype 2 (RHDV2) te verminderen. Volgens de cascaderegeling dient dit vaccin gebruikt te worden bij hobbykonijnen ter bescherming tegen RHD2.
Het geadviseerde entschema tegen RHD2 voor hobbykonijnen is als volgt:
Dit vaccin biedt geen bescherming tegen RHD1.
Vaccinatie tegen myxomatose en RHD1 blijft nodigDe nieuwe vaccins beschermen in de meeste gevallen alleen tegen het RHD2-virus. Om te beschermen tegen myxomatose en het RHD1-virus dienen konijnen daarom ook de reguliere inenting te ontvangen. Mocht uw konijn ook deze inenting nodig hebben, overleg dan met uw dierenarts welk schema het beste aangehouden kan worden om beide vaccinaties te geven.
Verspreiding beperkenHoewel het vaccin dat bescherming biedt tegen RHD2 inmiddels beschikbaar is, blijft het belangrijk om maatregelen te nemen om besmetting en verspreiding van de ziekte zoveel mogelijk te voorkomen.
AdviesDe faculteit Diergeneeskunde adviseert de volgende maatregelen om verspreiding te beperken: Voor particuliere eigenaren van konijnen:
Voor opvangorganisaties van konijnen: Indien uw opvang een quarantaineafdeling heeft die gescheiden is van de adoptieafdelingen, dan kunt u nieuwe konijnen blijven opvangen. Let op het volgende:
Voor dierenambulances:
Zodra er meer nieuws bekend is over de ziekte-uitbraak of beschikbare vaccins, zal dat op deze plek bekendgemaakt worden. |
|
|
|
vaccin voor konijnen tegen myxomatose en VHD1
Met het Nobivac Myxo-RHD vaccin is het mogelijk individuele konijnen te vaccineren op ieder willekeurig moment in het jaar. Het is het eerste combinatievaccin dat konijnen 12 maanden bescherming biedt tegen zowel myxomatose als RHD1. Omdat dit vaccin per flacon één dosering bevat is het mogelijk het hele jaar door een scherpe prijs te bieden.
Nobivac Myxo-RHD heeft een uitstekend veiligheidsprofiel en kan worden gebruikt bij konijnen vanaf vijf weken leeftijd (dit geldt ook voor dwergrassen). Immuniteit wordt binnen drie weken na toediening bereikt. |
![]() |
Lees hier verder over de besmettelijke konijnen ziekten myxomatose en VHD. |